Zoeken

Wat is zingeving? Over betekenis, mens-zijn en het leven zelf

Soms sta je op en vraag je je af: Waarom eigenlijk? Waar doe ik het allemaal voor? Die vraag is niet raar. Het is misschien wel de meest menselijke vraag die er is. We leven in een wereld die ons soms alle kanten op trekt. Toch is zingeving niet iets dat je vindt, maar iets dat met je mee groeit. Het gaat over ontdekken, over voelen en over je eigen unieke pad in het leven.

In dit artikel duiken we dieper in wat zingeving eigenlijk is, hoe het eruit kan zien in je dagelijks leven, en hoe je het kunt cultiveren, zelfs als het leven even niet mee zit.

Wat betekent zingeving eigenlijk?

Zingeving is veel meer dan een abstract idee of een levensdoel. Het gaat om het gevoel van betekenis dat je aan je ervaringen en acties toekent. Het is de reden waarom we ons verbonden voelen met anderen, waarom we werken, creëren en liefde geven. Zingeving komt vaak voort uit het besef dat je bijdraagt aan iets groter dan jezelf — of dat nu in een relatie is, op je werk of in je omgeving.

 

Het is belangrijk om te begrijpen dat zingeving geen vaststaand begrip is. Wat het voor jou betekent, kan in de loop der tijd veranderen. Er zijn geen vaste antwoorden, alleen de ervaring van wat voor jou betekenis heeft.

Zingeving is niet iets dat je vindt: het groeit met je mee

We leven in een wereld die altijd verder kijkt, altijd vooruit. Maar zingeving is niet iets dat je in één klap vindt. Het is een proces dat met je meegaat — met jouw groei, je veranderingen, je vraagstukken. Het is vaak een kwestie van de juiste vragen stellen op de juiste momenten, en met geduld aan jezelf en het leven voorbij de antwoorden kijken.

 

Bijvoorbeeld: een carrière kan in de ene fase van je leven enorme betekenis hebben, terwijl je later ontdekt dat het misschien niet meer aansluit bij je waarden. Je kunt dan besluiten om nieuwe richting te zoeken, wat een kans is om je eigen zingeving te herschrijven.

"Je hebt de kracht om je eigen betekenis te creëren, omdat je zelf bepaalt wat je waardeert en wat jouw passies zijn."

Zoals de existentialistische filosoof Jean-Paul Sartre zei: “Existentie gaat vooraf aan essentie.” Jij bestaat eerst, voordat je weet wie je bent of wat je doel is. Het is aan jou om dat doel te creëren door keuzes en acties. Zingeving is iets dat je zelf creëert, niet iets wat je aantreft.

Jean-Paul Sartre

Voorbeelden van zingeving in het dagelijks leven

Zingeving hoeft niet altijd groot of episch te zijn. Het kan juist in de kleine, dagelijkse dingen zitten. Misschien vind jij betekenis in het zorgen voor je geliefden, in het zorgen voor jezelf, of in het creëren van iets nieuws. Misschien haal je betekenis uit het wandelen in de natuur, het lezen van een inspirerend boek, of het delen van een glimlach met een vreemde.

 

En zelfs in de alledaagse routines — het maken van je ochtendkoffie, het doen van de boodschappen, of het helpen van anderen — kun je zingeving vinden door bewust te zijn van wat je doet en waarom je het doet. Dit is precies waar mindfulness om draait: het volledig aanwezig zijn in het moment en je openstellen voor de betekenis die al aanwezig is. Het kan iets zo eenvoudigs zijn als je ademhaling voelen, het gevoel van je voeten op de grond, of het waarderen van de geur van je koffie. Mindfulness leert je om betekenis te vinden in het nu, zonder de druk van toekomst of verleden.

Zingeving in moeilijke tijden

Zingeving is iets dat zich laat voelen in moeilijke periodes van je leven. Het is niet altijd makkelijk om betekenis te vinden als je in een crisis zit, als je rouwt of als je vastloopt. Maar juist dan kan zingeving je houvast bieden. Mark Manson schrijft dat we meer vrijheid kunnen ervaren door de beperkingen die we aan onszelf opleggen te kiezen. Dit klinkt misschien tegenstrijdig, maar door je bewust te zijn van wat je wilt opgeven en waarvoor je bereid bent te vechten, geef je jezelf de mogelijkheid om werkelijke vrijheid te ervaren.

Amor Fati – 'Houd van je lot', wat in feite je leven is. Friedrich Nietzsche. Geïllustreerd portret van Nietzsche met zachte oranje achtergrond en de tekst 'Mindfulness.nl' onderaan.

Het liefhebben van dat wat onvermijdelijk is

Dit sluit aan bij het idee van Amor fati, een concept van Nietzsche. Het betekent de onvoorwaardelijke acceptatie van alles wat het leven biedt, zowel het mooie als het pijnlijke. Het betekent je pijn liefhebben en je lijden omarmen, niet als iets dat je moet vermijden, maar als een essentieel onderdeel van jouw ervaring.

Viktor Frankl, een psychiater die de gruwelen van concentratiekampen overleefde, leerde dat zelfs in de meest absurde, pijnlijke en uitzichtloze omstandigheden, we nog steeds betekenis kunnen vinden. Zijn levensles was simpel: “De laatste menselijke vrijheid is de keuze van je eigen houding in elke situatie.” Frankl ontdekte dat de mensen die het langst overleefden, niet de fysiek sterksten waren, maar degenen die hun innerlijke betekenis behouden en actief een doel zochten, hoe klein het ook was.

Viktor Frankl

Frankl geloofde niet dat het lijden zelf betekenis gaf, maar dat de manier waarop we ermee omgaan — door er betekenis aan toe te kennen — ons de kracht geeft om door te gaan. Dit is een kracht die we allemaal kunnen aansteken in moeilijke tijden. Het gaat er niet om wat het leven van ons verwacht, maar wat wij van het leven verwachten.

Het belang van radicale acceptatie

Radicale acceptatie speelt een belangrijke rol bij het vinden van zingeving in moeilijke tijden. Het betekent niet dat je de situatie goedkeurt, maar dat je deze accepteert zoals die is, zonder verzet. Door te accepteren wat is, creëer je ruimte voor het vinden van betekenis, zelfs in de moeilijkste momenten.

 

Deze benadering sluit aan bij de ideeën van Frankl en Nietzsche, die beide benadrukken hoe acceptatie van het leven, inclusief het lijden, ons in staat stelt om betekenis te vinden, zelfs in de zwaarste tijden. Het is de kracht van de keuze: de keuze om te reageren op je situatie op een manier die jou dient in plaats van je tegen te verzetten.

 

Radicale acceptatie stelt je in staat om je eigen houding te bepalen, ongeacht wat het leven je brengt.

Zingeving en werk: is het belangrijk wat je doet?

Veel mensen vragen zich af of hun werk wel betekenis heeft. We brengen zoveel tijd door op onze werkplek, en het is dus logisch dat zingeving ook daarin te vinden moet zijn. Toch gaat zingeving verder dan alleen werk. Het is belangrijk om te ontdekken wat jij nodig hebt om je werk betekenisvol te maken. Dat kan door het vinden van een baan die je passie aanspreekt, door te werken aan een groter doel, of door gewoon bewust te zijn van de impact die je hebt op anderen.

 

Zingeving in werk is dus niet noodzakelijk gekoppeld aan prestige of status, maar eerder aan de vraag: Wat levert dit bij mij op?

Hoe ga je op zoek naar zingeving?

Het goede nieuws is dat je actief kunt werken aan het vinden van zingeving. Het begint met reflectie. Hier zijn enkele manieren waarop je zingeving in je eigen leven kunt ontdekken:

  1. Stel jezelf de moeilijke vragen
    Wat wil ik écht? Wat heb ik nodig om te voelen dat mijn leven betekenis heeft? Neem de tijd om deze vragen te overdenken.

  2. Adem in, adem uit, en wees aanwezig
    Meditatie, mindfulness, en andere vormen van reflectie helpen je om het moment te omarmen en betekenis te vinden in je dagelijks leven.

  3. Maak tijd voor de dingen die je vervullen
    Of het nu een creatieve bezigheid is, het helpen van anderen, of het vinden van rust in de natuur — kies bewust wat je leven zin geeft.

  4. Leer van je ervaringen
    Wat je ook meemaakt, alles kan bijdraagt aan je zoektocht naar betekenis. Zelfs de pijn en tegenslagen.

Vrijheid door toewijding

We hebben allemaal een keuze: de vrijheid die we ervaren komt vaak niet van het vermijden van verplichtingen, maar van de dingen waarvoor we ons bewust toewijden. Zoals Mark Manson zegt in “Everything is F*cked: A Book About Hope”: zegt: “De meest betekenisvolle vrijheid in je leven komt van je toewijdingen, de dingen waarvoor je hebt gekozen om offers voor te brengen.” Zingeving komt vaak niet door het najagen van oppervlakkige doelen of het verlangen naar onmiddellijke bevrediging. Het komt door het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen keuzes en door je volledig te geven voor datgene wat voor jou echt belangrijk is.

 

Het is door de beperkingen die we aan onszelf opleggen, door de offers die we bereid zijn te maken voor iets dat groter is dan onszelf, dat we diepe betekenis vinden. Immanuel Kant benadrukte dat de grootste morele plicht die we hebben, het behoud en de groei van ons bewustzijn is — zowel in onszelf als in anderen. Zingeving komt vaak voort uit diepere bewustwording, het kiezen van verantwoordelijkheden die onze geest en ons leven verrijken.

Wat betekent dit voor jou?

Als we het hebben over zingeving, moeten we ook praten over de keuzes die we maken. Wat doe jij dagelijks om je vrijheid en je betekenis te vinden? Het draait om de keuzes die we maken in het omgaan met ons lijden, de toewijding aan wat ons vervult, en de vrijheid om zelf betekenis te creëren, zelfs in de moeilijkste tijden.

 

Je hoeft niet alles te begrijpen. Maar door bewust te kiezen wat je toewijdt en wat je omarmt — zowel de lichtheid als de zwaarte van het leven — geef je jezelf de kracht om je eigen pad te creëren.

Jouw keuze naar een leven vol betekenis

In elk moment van je leven sta je voor keuzes. Keuzes die je dichterbij een leven vol betekenis brengen of verder weg daarvan. Deze keuze bepaalt niet alleen hoe je je voelt, maar ook wat je creëert in je leven.

 

Wanneer we vastzitten in angst, onzekerheid, of oude patronen, willen we vaak weglopen van de moeilijkheden. Maar door te kiezen voor een leven dat de moeite waard is, door verantwoordelijkheid te nemen voor je keuzes, kom je dichterbij je diepste verlangens en je echte zelf.

 

Als jij op het kruispunt staat, twijfel je misschien of het wel mogelijk is om dieper in verbinding te komen met jezelf. En toch, door dieper in je eigen waarden en verlangens te duiken, kun je krachtige keuzes maken die jouw pad transformeren.

In mijn coaching help ik jou niet alleen om je diepste innerlijke waarden te ontdekken, maar ook om concrete stappen te zetten om daarnaar te leven. Samen werken we aan het creëren van een leven waarin je niet alleen overleeft, maar daadwerkelijk leeft – vol betekenis.

 

Het pad naar een leven dat het waard is, begint met de keuze om jezelf te omarmen. Wanneer je bereid bent om de verantwoordelijkheid te nemen voor de richting die je opgaat, maak je ruimte voor echte verandering en groei.

 

→ Klaar om die eerste stap te zetten? Neem contact met me op en ontdek hoe je een leven kunt creëren dat resoneert met wie je werkelijk bent.

Handig artikel? Deel het met anderen

Over de auteur:

Meer artikelen

────

Healthy Mind Platter gezond leven en mindfulness
Gezond Leven

Healthy Mind Platter

De Healthy Mind Platter (Gezonde Geest menu) heeft zeven dagelijkse essentiële mentale activiteiten die nodig zijn voor een optimale mentale gezondheid.

Mood meter diagram met een kleurgecodeerd raster dat emoties categoriseert op basis van energie- en aangenaamheidsniveaus. Het raster bevat vier kwadranten: rood (hoge energie, lage aangenaamheid), geel (hoge energie, hoge aangenaamheid), blauw (lage energie, lage aangenaamheid) en groen (lage energie, hoge aangenaamheid). Emoties zoals boos, angstig, blij, en kalm worden gevisualiseerd.
Persoonlijke ontwikkeling

Mood meter

Ontdek hoe een mood meter je kan helpen je emoties beter te begrijpen en te beheersen. Dit krachtige hulpmiddel, ontwikkeld door het Yale Center for Emotional Intelligence, categoriseert emoties op basis van energie- en aangenaamheidsniveaus.

Mindfulness

Mindfulness en ADHD

Lees hoe mindfulness en ADHD samen kunnen helpen bij het verbeteren van aandacht, het verminderen van impulsiviteit en het reguleren van emoties. Ontdek effectieve technieken om de uitdagingen van ADHD beter aan te pakken met mindfulness.