Slaaptekort. Iedereen heeft er wel eens last van. Je ligt in bed, je hebt de perfecte omgeving, maar je kunt gewoon niet slapen. Dit kan enorm frustrerend zijn, zeker als je merkt dat je overdag uitgeput bent, je concentratie verliest en alles minder goed lijkt te gaan. Maar wat zijn nu eigenlijk de echte redenen achter problemen met slapen, en vooral: hoe kom je ervan af?
Inhoudsopgave
Wat zijn de oorzaken van slechte slaap?
Problemen met slapen kunnen allerlei oorzaken hebben. Soms is het een tijdelijke fase, bijvoorbeeld na een stressvolle periode op het werk of een gezinsprobleem. Maar als slechte slaap langer aanhoudt, kunnen er andere oorzaken zijn. Het kan bijvoorbeeld te maken hebben met fysieke ongemakken zoals pijn, of psychische klachten zoals angst of depressie. Wat je misschien niet direct denkt, maar die wel invloed hebben op je slaap, zijn je dagelijkse gewoontes.
Zo kan het bijvoorbeeld zo zijn dat je te veel cafeïne drinkt of veel alcohol nuttigt voor het slapen gaan. Ook te veel schermtijd vlak voor je naar bed gaat, kan ervoor zorgen dat je moeilijker in slaap valt. Je brein wordt namelijk continu geprikkeld door het blauwe licht van je telefoon of tablet. Hierdoor blijft je hersenactiviteit op volle toeren draaien, wat niet bevorderlijk is voor een goede nachtrust.
Hoe herken je problemen met slapen?
Problemen met slapen zijn te herkennen aan een aantal symptomen. Je kunt bijvoorbeeld moeite hebben met in slaap vallen, of vaak wakker worden midden in de nacht. Misschien word je wel veel te vroeg wakker en lukt het je niet om weer in slaap te vallen. Wat je ook kunt merken, is dat je overdag last hebt van vermoeidheid, prikkelbaarheid en concentratieproblemen. Deze symptomen kunnen je hele dag beïnvloeden, waardoor het moeilijker wordt om je dagelijkse taken uit te voeren.
Hoe kun je problemen met slapen verhelpen?
Er zijn verschillende manieren om van je slaapproblemen af te komen. Hier zijn een paar tips die je kunt proberen:
Creëer een slaaproutine
Door elke avond op dezelfde tijd naar bed te gaan en ’s ochtends op dezelfde tijd op te staan, help je je lichaam om een natuurlijk slaapritme te ontwikkelen. Dit maakt het gemakkelijker om in slaap te vallen en zorgt voor een diepere slaap.Vermijd cafeïne en alcohol
Cafeïne kan je slaap verstoren, zelfs als je het in de middag drinkt. Probeer dus na 15:00 uur geen koffie of energiedrankjes meer te drinken. Ook alcohol kan je slaap verstoren, zelfs als het je helpt om sneller in slaap te vallen. Je slaapt namelijk minder diep en wordt sneller wakker.Beperk schermtijd
Het is verleidelijk om nog even op je telefoon te scrollen of een film te kijken vlak voor het slapen, maar het blauwe licht van schermen maakt je minder snel moe. Zorg dat je minstens een uur voor het slapen geen schermen meer gebruikt.Zorg voor een ontspannende omgeving
Zorg ervoor dat je slaapkamer een rustige en comfortabele plek is. Vermijd lawaai, fel licht of een te warme kamer. Investeren in een goed bed en een comfortabel kussen kan wonderen doen voor je slaap.Beweeg overdag
Lichaamsbeweging kan je slaapkwaliteit verbeteren, maar doe dit niet te vlak voor het slapen. Het zorgt ervoor dat je lichaam moe wordt en klaar is om in slaap te vallen, maar te veel beweging vlak voor bed kan juist averechts werken.Mindfulness en meditatie
Mindfulness kan helpen om je gedachten tot rust te brengen. Als je merkt dat je piekert en daardoor niet kunt slapen, kan het helpen om even te mediteren of ademhalingsoefeningen te doen. Dit helpt om de spanning in je lichaam en geest los te laten, zodat je gemakkelijker in slaap valt.Gebruik een slaapdagboek
Heb je vaak last van slaapproblemen, maar weet je niet precies waarom? Houd dan een slaapdagboek bij. Schrijf elke dag op hoe laat je naar bed gaat, hoe vaak je wakker werd en wat je die dag hebt gedaan. Dit kan je helpen om patronen te herkennen en te ontdekken welke gewoontes je slaap verstoren.
Wanneer naar de huisarts?
Als je langere tijd last hebt van slaapproblemen, is het goed om naar de huisarts te gaan. Soms kunnen slaapproblemen namelijk wijzen op een slaapstoornis, zoals slaapapneu of insomnie. Je huisarts kan je verder helpen met het onderzoeken van de oorzaak en eventueel doorverwijzen naar een specialist. Bij ernstige slaapproblemen kan een slaaponderzoek nodig zijn, waarbij je bijvoorbeeld in een slaapcentrum je slaappatronen kunt laten monitoren.